1/
Kristo zerura iyo zanetik
onerako bitartian
igaro milla bederatzireun
oi ta bostgarren urtian,
bakar-bakarrik, bañan poz-giroz,
toki alai arlotian,
Astiasu'tik mendiz netorren
bidexior politian.
2/
Arri jarraita iritxi nintzan,
etzait aztuko ill artian,
sagar da gaztain, piku, gerezi,
intxaur, aritzen tartian,
baserri-etxe zartxo polita;
aren ataiko atian
zakurra isats-belarri-motza,
zaunkaz, lotua katian.
3/
Biorra irrintziz, astua arrantzaz,
zerri apua kurrinka,
bei zarrak marru, akerrak merru,
ardi zartxo bi orruka;
oillotxo kolka lau txitorekin,
oillarra kukurrukuka,
aur zai amona, bi katakume
gonatik txalapartaka.
4/
Aitona, sudurrarekin lurra
iya joan, okertua,
buruan ille zuri bakanak,
belarri biak gortua,
bere kemenak aitzen bezela
begi-bista laburtua,
gizarajua zintzo lanian
nekea pranko artua.
5/
Ta esan zidan: «Au naigabea!
Bi seme ditugu izandu,
biak soldadu eraman eta
giñuzen txanponak kendu,
indi-ollarrak bezin dotore
gañera geok apaindu;
azkeroztikan bildurrak gaude
biak ote diran galdu.
6/
Erle zintzuak lore-karrio
eztia egiteko bezela,
saiatzen ziran biltzen iñaurkin,
ote ta garo ta orbela;
gero ukulluan ondo usteldu
sendotzeko lur argala;
alperrentzako zekor ederrak
azten giñuzen orrela.
7/
Iñaurkin oiek orain mendian
alperrik daude usteltzen,
poz-giroz bildu nai dituztenak
okasiora bialtzen;
lenago nekez sendotutako
lurrak ai dira argaltzen,
tankera onetan gaitz izango da
oinbeste alper mantentzen.»
8/
Galdetu nion: «Ama al zera
aur txiki polit orrena?»
Berialaxen erdi negarrez
au da erantzun zirana:
«Aur onen ama, gure alaba,
Donostian da juana,
txantxangorrian gisa naio be
azten berea ez dana.»
9/
Galdetu nion: «Nor da alabak
azten ai dan aurran ama?»
Erantzun zidan: «Gajua, ez berak
uste duan bezin ona;
goizero meza ikusi eta
sarri konpesatzen dana,
sedaz jantzita jokura eta
dantzara juaten dan dama.»
10/
Gañera zion: «Alaba iñude
ez genduan nai. bialdu,
maiztarrak gera ta etxe-jabiak
derrigorrian agindu,
bere adiskide bateri zorra
nai ziolako ordaindu.»
Galdetu nion: «Eta suiak
geroztik zer egiten du?»
11/
«Geroztik -zidan- emazte ordez
neskamia du ekarri,
ta esan zigun: Onez aurrera
etzerate errukarri.
Berialaxen egin zioten
amoriua alkarri,
gajuak badu bere soñian
makiñatxo bat lokarri.»
12/
Galdetu nion: «Neskame orrek
izena al du Madalen?
Iduritzen zait, ezagutu det
onera etorri baño len.»
Erantzun zidan: «Etxe-jabiak
badaki nola dabillen,
esaten digu Zizurkill'era
bialdutzeko lenbailen.
13/
Adiskidian aurran iñude
zuben alaba bialdu,
etxe-nagusi pikaru orrek
batere lotsarik al du?
Eta suiak zer egingo zuan?
Norbaiteri biar eldu;
neska gajuak orregatikan
onra betiko du galdu.»
14/
Ta esan nion: «Jan eta edan
obenetikan nai aiña,
dotore jantzi eta dantzatu,
gezur kontari mingaiña,
aurrak eginda eman nai-ezik
beren bularren iraiña ...
Oien fedea ez da jatorra,
baietz uste dute baiña.»
15/
«Nuntarra zeran jakin nai degu»
galdetu zidan txit umil.
Erantzun nion biotz oneko
odola irakiten pil-pil:
«Mendaro'n jaio nintzala dira
berrogei t'amar apiril;
au naigabea: aita ta ama,
anai-arreba danak il!»
Bertso-papera. moldiztegi-izenik gabea. Gregorio
Mujika zanaren bertso-bildumatik.
Ama batek bere aurrari bularra ukatzea
ta aurra besteri ematea azitzeko,
etzuan Mendaro'k begi onez ikusten. Oitura
orren kontrako iru bertso-sail jarri
zituan. Onako au, bat; ta urrengo biak,
besteak. Irurak gai bera dute; bañan ez
daude era berean erabilliak. Orregatik,
guziak jartzen ditugu.
